Program naučnoistraživačkog rada za period 2016-2020
Univerzitet u Beogradu - Farmaceutski fakultet je akreditovan kao naučnoistraživačka organizacija odlukom Ministarstva prosvete i nauke broj 021-01-17/12od 14. 06. 2011. godine.
Naučnoistraživački rad na Farmaceutskom fakultetu seodvija kroz aktivnost projektnih timova koje čine nastavnici i saradnici Fakulteta, studenti doktorskih akademskih studija, istraživači koji su angažovani kao saradnici na projektima, kao i istraživači zaposleni u drugim naučnoistraživačkim institucijama, zdravstvenim ustanovama ili u farmaceutskoj industriji. Programom naučnoistraživačkog rada definišu se naučne oblasti istraživanja, kao i aktivnosti vezane za obezbeđenje uslova za njihovu realizaciju, unapređenje međunarodne saradnje, objavljivanje rezultata naučnoistraživačkog rada i aktivnosti na promociji nauke i naučnoistraživačke delatnosti u celini.
Naučnoistraživačka delatnost nastavnika i saradnika odvija se u okviru projekata finansiranih od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije, kao i u okviru projekata bilateralne saradnje sa institucijama iz inostranstva. Nastavnici i saradnici Farmaceutskog fakulteta, realizuju i saradnju u oblasti naučnoistraživačke delatnosti sa pojedinačnim istraživačkim grupama i/ili projektnim timovima iz zemlje i inostranstva.
NAUČNE OBLASTI ISTRAŽIVANJA
Program naučnoistraživačkog rada definiše odgovarajuće naučne oblasti i u skladu je sa relevantnim programima i strategijom Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja. Dokumentom „Strategija naučnoistraživačkog razvojaRepublike Srbije za period od 2010-2015 godine“ određeni su nacionalni prioriteti u nauci i tehnologiji. Naučnoistraživačka aktivnost Fakulteta u celini, tematski odgovara nacionalnim prioritetima: Biomedicina, Novi materijali i nanonauke, Zaštita životne sredine i klimatske promene, Poljoprivreda i hrana.
U skladu sa definisanom nacionalnom strategijom, a sagledavajući sopstvene mogućnosti i dosadašnje rezultate, nastavnici i saradnici Farmaceutskog fakulteta su tokom 2010. godine pripremili predloge projekata kroz programe Osnovnih istraživanja i program Tehnološkog razvoja. Jedan broj istraživača učestvuje i u realizaciji projekata integralnih i interdisciplinarnih istraživanja, čiji je nosilac druga naučnoistraživačka organizacija.
U periodu 2011-2015. godine realizuje se ciklus naučnih projekata koji su odobreni od strane Ministarstva za prosvetu, nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije. Nastavnici i saradnici Farmaceutskog fakulteta angažovani su na realizaciji 15 projekata čiji je nosilac Farmaceutski fakultet i 32 projekta čiji su nosioci druge naučnoistraživačke organizacije.U 2016. godini očekuje se početak novog projektnog ciklusa, u kome će se obezbediti kontinuitet sa postojećim naučnim istraživanjima.
U skladu sa navedenim, prioriteti u naučnoistraživačkoj delatnosti u periodu 2016 - 2020. godina će biti:
(a) realizacija projekata odobrenih od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije u okviru programa osnovnih istraživanja i programa tehnološkog razvoja: oblast Hemije, Medicine, Biologije, Materijala i Hemijskih tehnologija i Poljoprivrede i hrane;
(b) priprema i prijava projekata naučnoistraživačkog rada za naredni projektni ciklus;
(c) priprema i prijava projekata bilateralne saradnje i
(d) priprema i prijava projekata u okviru Horizon 2020 okvirnog programa Evropske Unije.
Program naučnoistraživačkog rada Fakulteta u periodu 2016 – 2020. obuhvata sledeće naučnoistraživačke teme:
U oblasti Hemije, istraživanja će biti usmerena na:
- modelovanje različitih hromatografskih sistema sa hemometrijskim pristupom u farmaceutskoj analizi;
- sintezu i ispitivanje kvantitativnih odnosa između strukture i dejstva, fizičko-hemijsku karakterizaciju i analizu farmakološki aktivnih supstanci;
- razvoj molekula sa antiinflamatornim i kardioprotektivnim dejstvom i njihove strukturne modifikacije, fizičkohemijsku karakterizaciju i formulaciona ispitivanja;
- kompjutersko dizajniranje, sintezui biološku evaluaciju novih heterocikličnih jedinjenja kao selektivnih inhibitora tumorogeneze.
U oblasti Biologije istraživanja će biti usmerena na:
- ispitivanje lekovitog potencijala biljaka i njihovukarakterizaciju u pogledu genetičke, metaboličke i morfološke raznovrsnosti radi sagledavanja različitih vrsta diverziteta u prirodnim populacijama. Pored naučnog, ova istraživanja imaju i praktični značaj u stvaranju uslova za selekciju i gajenje, za preuzimanje mera monitoringa i zaštite prirodnih populacija;
- ispitivanje poremećaja ćelijskog ciklusa i uticaja oksidativnog stresa na neurodegenerativne procese i malignu transformaciju ćelije.
U oblasti Medicine, biće sprovedena istraživanja koja se odnose na:
- ispitivanje interaktivne uloge dislipidemije, oksidativnog stresa i inflamacije u aterosklerozi i drugim bolestima kroz sagledavanje genetičkih i biohemijskih markera, kao i biomarkera koji ukazuju na oštećenje i disfunkciju organa;
- ispitivanje plastičnosti imunskog sistema tokom starenja i imunomodulatornog potencijala estrogena;
- ispitivanje mehanizma dejstva, interakcija i neželjenih efekata adjuvantnih analgetika;
- ispitivanje bihejvioralnog efekta ponovljene primene novosintetisanih agonista GABA A receptora i njihovo poređenje sa standardnim psihofarmakološkim lekovima;
- ispitivanje efekata i mehanizma delovanja različitih vazodilatatornih supstanci na humanim bajpas graftovima;
- bazična i kliničko-farmakološka istraživanja mehanizama dejstva i interakcija lekova u nervnom i kardiovaskularnom sistemu.
U okviru programa Tehnološkog razvoja i u saradnji sa domaćom farmaceutskom industrijom biće sprovedena istraživanja usmerena ka razvoju mikro i nanosistema kao nosača za lekove sa antiinflamatornim delovanjem i metoda za njihovu karakterizaciju, kao i istraživanja vezana za razvoj novih proizvoda i tehnologija sa poboljšanom biološkom raspoloživošću i efikasnošćuizabranih model lekovitih supstanci.
U oblasti istraživanja Poljoprivreda i hrana, biće sprovedena istraživanja aktivnosti i delovanja biološki aktivnih supstanci hrane i procena njihovog potencijala u očuvanju zdravlja i prevenciji bolesti, kao i razvoj njihove primene u prehrambenim proizvodima; razvoj i validacija metoda za detekciju alergena u namirnicama animalnog porekla, ispitivanje prisustva alergena u prehrambenim proizvodima na našem tržištu, i razvoj bezbednih proizvoda namenjenih osobama intolerantnim na određene sastojke namirnica.
Ispitivanja će biti usmerena na ispitivanje mehanizama toksičnosti, interakcije toksičnih supstanci i modeli proučavanja, identifikacija i validacija biomarkera ekspozicije i efekta, integrativna procena rizika po zdravlje ljudi usled izloženosti toksičnim supstancama.
U okviru istraživanja u Biomedicini, istraživači sa Farmaceutskog fakulteta su uključeni u realizaciju projekata koji su usmereni ka evaluaciji farmako-epidemioloških i farmakoloških osobina ksenobiotika i ispitivanju etičkih i regulatornih aspekata novih terapijskih dostignuća. Takođe će biti sprovedena istraživanja koja se odnose na indikatore i performanse kvaliteta farmaceutskih usluga i procenu faktora kvaliteta života u vezi sa zdravljem.
Pored navedenih naučnih oblasti, nastavnici i saradnici Fakuleta učestvuju i u relizaciji projekata iz oblasti Materijali i hemijske tehnologije, Biotehnologija i poljoprivreda, Zaštite životne sredine, Matematike, Fizike i Društvene nauke i u njima postižu zapažene rezultate.
NABAVKA OPREME I OBEZBEĐENJE TEHNIČKIH I MATERIJALNIH USLOVA ZA NAUČNOISTRAŽIVAČKI RAD
Kontinuirana nabavka nove i održavanje i unapređenje raspoložive analitičke i merne opreme predstavlja preduslov za efikasnu realizaciju naučnoistraživačke delatnosti. U ove svrhe biće korišćena namenski obezbeđena sredstva od strane Ministarstva za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije, sopstvena sredstva Fakulteta, kao i dostupni fondovi Evropske Unije.
Pored opreme, biće nabavljena i potrebna literatura, softveri, hemikalije i laboratorijski materijal i pribor. U skladu sa mogućnostima biće izvršena i adaptacija prostora potrebnog za naučnoistraživački rad.
UNAPREĐENJE MEĐUNARODNE NAUČNE SARADNJE
Unapređenje međunarodne saradnje predstavlja jedan od ključnih segmenata u okviru strategije naučnoistraživačke delatnosti. U skladu s tim, planirano je uspostavljanje intenzivnije saradnje sa naučnoistraživačkim institucijama i/ili istraživačkim grupama iz inostranstva i priprema i prijava zajedničkih projekata u okviru projekata bilateralne saradnje i Horizon 2020 okvirnog programa naučnoistraživačke saradnje na nivou Evropske Unije. Aktivnosti na promociji međunarodne saradnje obuhvataju organizaciju kraćih studijskih boravaka naših nastavnika i saradnika u naučnoistraživačkim institucijama u inostranstvu, kao i učešće gostujućih profesora u realizaciji nastave na doktorskim akademskim studijama. Pored toga, planirano je održavanje naučnih skupova uz učešće eminentnih stručnjaka i predavača iz inostranstva.
PROMOCIJA NAUKE I NAUČNOISTRAŽIVAČKE DELATNOSTI
Publikovanje rezultata naučnoistraživačkog rada i promocija naučnoistraživačke delatnosti predstavlja značajan segment ovog Programa. Pored prezentacije postignutih rezultata na domaćim i međunarodnim naučnim skupovima i objavljivanja radova u domaćim i međunarodnim naučnim časopisima, jedan od prioriteta u predstojećem petogodišnjem periodu biće unapređenje aktivnosti na zaštiti intelektualne svojine, pripremi tehnoloških rešenja i prijavi patenata.
U okviru ovog segmenta aktivnosti intenzivno će se raditi na većem povezivanju Univerziteta i privrednih organizacija i primeni nauke u razvoju novih proizvoda i tehnologija, kao i uključivanju istraživača zaposlenih u privrednim organizacijama u realizaciju naučnoistraživačke delatnosti.
Ostvarivanje aktivnosti na promociji nauke i naučnoistraživačke delatnosti uključuje i aktivnosti na razvoju naučnoistraživačkog podmlatka i zasnovano je na Programu razvoja naučnoistraživačkog podmlatka Farmaceutskog fakulteta.